Relacja z konferencji II Forum Mazowieckie zorganizowanej przez Zespół Realizacji Projektów Trendy Rozwojowe Mazowsza 27.10.2011 r.
W dniu 27 października 2011 r. w Galerii Porczyńskich w Warszawie odbyła się konferencja pn. “II Forum Mazowieckie”, inaugurująca proces aktualizacji dokumentów strategicznych województwa mazowieckiego.
Konferencja była skierowana do przedstawicieli samorządów lokalnych miast, gmin i powiatów Mazowsza, przedstawicieli Samorządu Województwa Mazowieckiego, instytucji funkcjonujących na Mazowszu i mających wpływ na jego rozwój, naukowców zainteresowanych problematyką planowania strategicznego w regionie oraz wszystkich zainteresowanych wzięciem udziału w konsultacjach dokumentów strategicznych województwa mazowieckiego.
Ponad 200 gości konferencji miało okazję wysłuchać wystąpień prezentujących założenia do aktualizowanych dokumentów strategicznych województwa mazowieckiego oraz przedstawić swoją opinię w dyskusji konsultacyjnej w ramach aktualizacji tych dokumentów.
Wśród gości znaleźli się przedstawiciele urzędów, instytucji i organizacji pozarządowych zajmujących się infrastrukturą, środowiskiem, gospodarką, a którym problemy Mazowsza są bliskie. Powiaty, gminy i miasta województwa były reprezentowane przez najwyższych urzędników samorządowych: starostów, wójtów, burmistrzów i prezydentów, jak również przez przedstawicieli urzędów. Na sali zasiedli członkowie Rady Naukowej projektu Trendy rozwojowe Mazowsza, przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego, Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych oraz Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego.
Goście w pierwszej kolejności wysłuchali wystąpień przedstawicieli zespołów badawczych realizujących badania naukowe na rzecz projektu Trendy rozwojowe Mazowsza. Wyniki zrealizowanych przez nich badań będą stanowiły podstawy do konstruowania celów zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego. Badania z zakresu demografii, zagospodarowania przestrzennego, konkurencyjności gospodarki regionalnej oraz czynników stymulujących rozwój pozwoliły na sformułowanie kilku znaczących wniosków.
Istotnym problemem dla regionu jest kryzys demograficzny. Widoczne jest rosnące zróżnicowanie społeczne, demograficzne, edukacyjne i ekonomiczne związane z polaryzacyjnym modelem rozwoju. Zjawisko sprowadza się przede wszystkim do pogłębiania segregacji społeczno-przestrzennej w regionie przy jednoczesnym dynamicznym rozwoju stolicy.
Polaryzacja rozwoju widoczna jest też w lokalizacji działalności gospodarczej. Największe przedsiębiorstwa regionu zlokalizowane są w Warszawie. Wśród 2 tys. dominujących firm w Polsce w 2009 r. tylko 108 miało siedzibę na Mazowszu z wyłączeniem stolicy, a tymczasem tylko w pierwszych 500 jest 207 firm z siedzibą w Warszawie.
Jednocześnie badania konkurencyjności regionalnej gospodarki wskazują, że województwo mazowieckie jest najbardziej konkurencyjnym wśród polskich regionów. Pod względem kondycji gospodarki, Mazowsze na tle wybranych regionów stołecznych Unii Europejskiej charakteryzuje się niskim poziomem bezrobocia oraz znaczną dynamiką procesów rozwojowych. Z drugiej strony pod względem wysokości PKB per capita, Mazowsze plasuje się na najniższych pozycjach w zbadanej grupie metropolii UE. Wysoki poziom rozwoju społeczno-gospodarczego województwa mazowieckiego na tle Polski jest przede wszystkim efektem wyróżniającego się, dużego udziału sektora usług rynkowych w strukturze regionalnej gospodarki.
Stan i jakość zasobów infrastrukturalnych regionu, zarówno w zakresie infrastruktury technicznej, jak i społecznej, ulegają poprawie, co więcej zauważalne jest stopniowe niwelowanie zróżnicowań przestrzennych pod tym względem pomiędzy stolicą, obszarami miast oraz terenami wiejskimi. Obszary wiejskie Mazowsza pełnią przede wszystkim funkcje rolnicze, ale widoczny jest też dynamiczny rozwój funkcji pozarolniczych.
Gościem specjalnym konferencji był Wicepremier, Minister Gospodarki Waldemar Pawlak. Wicepremier podkreślał znaczenie budowania strategii w oparciu o doświadczenie i dorobek regionu, jak również o zidentyfikowane problemy rozwoju. Zwrócił przy tym uwagę na znaczenie zachowania równowagi w wykorzystywaniu potencjału Warszawy i zapewnianiu rozwoju inwestycji na ternach pozametropolitalnych.
W drugiej części konferencji, Dyrektor Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego w Warszawie, prof. dr hab. Zbigniew Strzelecki odczytał wystąpienie nieobecnego Marszałka Województwa Mazowieckiego Adama Struzika. Następnie wygłosił swoje wystąpienie prezentujące opracowane w Mazowieckim Biurze Planowania Regionalnego założenia aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego oraz Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego. Prof. Strzelecki ogłosił główną zmianę w podejściu do planowania celów rozwoju regionu. Podczas analiz celów regionu postanowiono, że znacznie większy niż dotychczas nacisk zostanie położony na wsparcie przemysłu na Mazowszu. Nowym celem rozwoju Mazowsza będzie wzrost zdolności konkurencyjnej przemysłu w regionie poprzez stymulowanie zmian strukturalnych, pobudzanie aktywności innowacyjnej oraz efektywne wykorzystanie zasobów. Nacisk zostanie położony na tworzenie warunków do absorpcji innowacji, rozwoju produkcji, tworzenie warunków przyjaznych dla inwestorów i przedsiębiorców oraz wsparcie w tworzeniu miejsc pracy w przemyśle.
Finałem konferencji była dyskusja z udziałem prelegentów i gości. Dyskusję prowadzoną przez prof. dr hab. Krzysztofa Opolskiego uświetnili: prof. dr hab. Antoni Kukliński, prof. dr hab. Jerzy Wilkin oraz Władysław Halbersztadt. Głosy w dyskusji podjęli uczestnicy konferencji z sali, wśród których głos zabrali m.in. Andrzej Wielowieyski ze Stowarzyszenia Metropolia Warszawa oraz Waldemar Dubiński, Zastępca Przewodniczącego Regionu Mazowsza NSZZ Solidarność.
Opinie przedstawione podczas konferencji otwierającej proces aktualizacji dokumentów strategicznych oraz podczas konferencji subregionalnych odbywających się w listopadzie i grudniu w miastach subregionalnych Mazowsza, będą rozważane i uwzględniane w nowych celach rozwoju województwa mazowieckiego.
